Haberler

Verimlilik üzerine kurulu yaşam trendlerinin ardından hayatımıza ‘goblin mode’ ‘rotting’ gibi günü yatakta ya da koltukta hiçbir şey yapmadan geçirmek anlamına gelen terimler girmeye başlamıştı. İkoçya’ya özgü bir kelime ve sabah alışkanlığı olan ‘hurkle durkle’ ise sabahları yavaştan bir pratik olarak karşımıza çıkıyor.

Hurkle-durkle, kalkmanız “gerektiğinden” çok sonra, en iyi battaniyenize sarılı olarak yatakta uyanık kalmak anlamına geliyor. 1800’lü yıllara dayanan bir İskoç terimini yeni duyuyor olmamızın nedeniyse yakın zamanda TikTok’ta viral hale gelmesi. Bir diğer trend olan ‘bed rotting’e çok benzese de ‘hurkle-durkle’ın farkı yatakta kalma eyleminin bir sonu olması. Yatakta uzandığınız hoş bir sabah ama mutlaka tam bir gün ya da hafta sonu olması gerekmiyor. Hurkle-durkle kadar eğlenceli bir kavram iyi hissettirmeli, bu nedenle de yatakta biraz daha fazla zaman geçiriyorsanız, telefonunuzu veya bilgisayarınızı bir kenara bırakıp okuduğunuz kitabı elinize almanız, partnerinize dönüp sohbet etmeniz ya da yalnızca kendinizi dinlemek için hiçbir şey yapmadan durmanız öneriliyor. Yani ‘hurkle-durkle’ bir bakıma sıkıcı olmayan bir sabah meditasyonu ya da güne hazırlık ritüeli yerine geçiyor. Böylelikle de mikro-trend çılgınlığı içerisindeki en sempatik üretim olarak kelime dağarcığımıza yerleşmeye hak kazanıyor.

Duygu Asena’nın anısını ve fikirlerini yaşatmak için her yıl düzenlenen uygu Asena Roman Ödülü’nün bu yılki kazananı “Cüret” isimli romanıyla Neslihan Önderoğlu oldu.

Neslihan Önderoğlu, “kimsesizlerin ve toplumda yerini bulamayanların direncini anlattığı hikâyesiyle ve anlatı dilinin yetkinliği, temaları dağılmadan bütünlüğe taşıması” ile oy çokluğuyla ödüle layık görülen romanında tüm “ötekileri” bir lincin gölgesinde, sarsıcı ve sancılı bir düzlemde karşı karşıya getiriyor. Bir evin içinden taşan trajedinin izini sürerken de, bir anda cehenneme dönen sokaklarda yaşanan arbedeyi anlatırken de engellilerin, mültecilerin, travestilerin, azınlıkların ve içten içe “çoğunluğun” korkusunu gözler önüne seriyor. Roman, ir evin ve bir ülkenin sakinleri uzun zamandır patlamaya hazır vaziyette dolaşıyorsa fitili kim ateşler? En mazlum görünen midir o, en zalim olan mı? “Güç” el değiştirdikçe kurbanlarla failler de yer değiştirir mi? gibi sorulara yanıt arıyor.

Yeni bir rapor, şarkı sözlerinin son 40 yılda daha öfkeli ve daha bencil hale geldiğini ortaya çıkarıyor.

“Eskisi gibi müzik yapmıyorlar artık” Uzun süre dinlediğimiz şarkılarla ilgili ebeveynlerimizden duyduğumuz ardındansa bizim devraldığımız bu serzeniş aslında haksız değil. Bunun en temel nedeni içeriklerin kısalıyor ve saçmalaşıyor, aşırı uyarılmış ama sıkılmış beyinlere hazırlanıyor oluşu. Son 40 yılda rap, country, pop, R&B ve rock türlerinde 12.000’den fazla İngilizce şarkının sözlerini analiz eden rapora göre müzik zevkimizi şekillendiren yalnızca platformlar değil. Rapor, şarkı sözlerinin bir kültürün değer ve duygularındaki değişiklikleri yansıtan “toplumun aynası” olabileceğine dikkat çekiyor. Şarkı sözlerinde ifade edilen duyguları, kaç farklı kelimenin kullanıldığını ve bunların ne sıklıkta tekrarlandığını analiz edildiği araştırmada tüm türlerde şarkı sözleri daha basit ve daha tekrarlı olma eğiliminde olduğu tespit ediliyor. “Ben” veya “benim” gibi kelimelerin popülaritesinin artışıysa şarkı sözlerinin zamanla daha bencil hale geldiğine işaret ediyor. Tahmin edilebileceği üzere öfkeyi, tiksintiyi ya da üzüntüyü ifade eden şarkı sözlerinde de bir artış söz konusu.

‘Glass ceiling’ yani “cam tavanlar” tabirine pek çoğumuz aşinayız. Bu tabir, kadınların iş yaşamında özellikle yöneticilik gibi yüksek pozisyonlara çıkmasının önüne geçen soyut engeller olarak tanımlanan ve feminist öğretinin uzun yıllardır üzerinde durduğu bir problemi ifade ediyordu. Peki güncel iş yaşamında büyük ölçüde aştığımızı zannettiğimiz bu problem karşımıza taktik değiştirerek çıkıyor olabilir mi?

‘Glass cliff’ yani “cam uçurum”, “cam tavan”ın bir akrabası ve kadınların işler kötü gittiğinde güçlü pozisyonlara yükseltilmesi anlamına geliyor. Bu taktikte kadınlar, gücün üst kademelerine ulaştıklarında istikrarsız konumlara yerleştiriliyorlar ve bu nedenle başarısızlık olasılıkları daha yüksek oluyor. Bu da onların “uçurumdan” düşme riskinin daha yüksek olduğu anlamına geliyor. Bu kavram ilk kez 2005 yılında Exeter Üniversitesi araştırmacıları Michelle Ryan ve Alexander Haslam tarafından ortaya atılıyor.Araştırmayı motive eden faktörse 2003’te The Times’ın, kadın liderlerin şirket performansı üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olduğunu öne sürmesi oluyor.

Ardından Utah Eyalet Üniversitesi’nden araştırmacılar Alison Cook ve Christy Glass, 15 yıllık bir süre boyunca Fortune 500 şirketlerini inceleyen araştırmayla karşımıza çıkıyorlar ve Ryan ile Haslam’ınkine benzer bulgular bildiriyorlar: Beyaz kadınların ve beyaz olmayan erkek ve kadınların, zayıf performans gösteren şirketlerin CEO’luğuna terfi etme olasılıkları beyaz erkeklere göre daha yüksek. Peki kadınlar ve azınlıklar bu pozisyonları neden kabul ediyor? Cook’un Vox’a verdiği röportaja göre; “Firmalar kötü performans gösterdiğinde, gerçekten nitelikli beyaz erkek adaylar ‘Ben bu işe adım atmak istemiyorum’ diyebiliyor. Kadınlar ve azınlıklarsa bunun benzer bir pozisyona yerleşmek için ellerindeki tek şans olduğunu düşünebildiklerinden devam etmek ve bu fırsatı değerlendirmek konusunda ısrarcı davranıyor.”

Dünya sokak sanatı topluluğu StreetArtCities, dünyanın dört bir yanındaki sokak sanatı eserleri arasından seçilen “2023’ün En İyileri”ni açıkladı.

İspanyol doğumlu sanatçı SFHIR‘ın, İspanya’daki dokuz katlı bir binanın duvarına çizdiği “A Violonchelista de Fene” isimli duvar resmi, Dünyanın En İyi Duvar Resmi unvanının kazananı oldu. İspanya’da düzenlenen Perla Duvar Festivali‘nin açılışı sırasında yapılan eser, festivale katılan sanatçıların müzikle ilgili çeşitli unsurları tasvir ettikleri eserlerden bir tanesi. Onu “en iyi” unvanına kavuşturansa binanın merdiven ışıkları komşular tarafından açıldığında çellonun sap kısmına denk gelen pencerelerden gelen ışıklar, çellonun perdelerini aydınlatıyor oluşu. Ödüle layık görülen diğer eserler arasındaysa; Sabotaje El Montaje’nin “Kasabanın tarihî arşivinden gelen fotoğraflarla çalışarak kasabasının anaerkil yapısını ve balıkçılıkla geçinen kadınların yaptıkları işleri, Bask Bölgesinin renkleriyle yansıtmaya çalıştım” şeklinde anlattığı “İsimsiz Eser”i, Hollandalı sanatçı Leon Keer’in resmedilen cam bilyeler duvardan dökülüyormuşçasına bir yanılsama yaratan “Gravity”si, yer alıyor. Daha fazlasına göz atmak için buraya tıklayabilirsiniz.

Pek çoğumuz küçüklüğümüzden beri bize empoze edildiği şekilde; mutsuzluk, stres, endişe gibi negatif hatta toksik olarak sınıflandırdığımız duygulardan kaçınarak olabildiğince neşeli, mutlu, huzurlu olmak için beynimizi kodlamaya çalışıyoruz. Bununla birlikte diğer her şeyde olduğu gibi abartıldıkça anlamını yitiren “pozitiflik” kavramının zararları üzerine artık yeterince fikrimiz var öyle ki Terapist Whitney Goodman’ın okura olumsuz duyguları deneyimlemenin ve onlarla başa çıkmanın etkili yollarına dair nitelikli bir rehber sunduğu kitabı Toksik Olumlama: Mutlu Olmakla Kafayı Bozmuş Bir Dünyada Kendin Olmak ile karşımıza çıkıyor.

Gerçek hayatta olumsuzlukları görmezden gelerek, bu duygulardan kaçınma refleksine sahip olmamıza neden olan toksik pozitiflik kavramını merkeze alan kitapta, bu durumun kendimize ve ilişkilerimize ne kadar zarar verdiğini ortaya koyuluyor. İddiasını araştırmalar ve danışan hikâyeleriyle destekleyen Goodman ​“Peki olumlu olmak tüm sorunların çözümüyse neden çoğumuz endişeli, depresif ve tükenmiş hâldeyiz?” sorusuna yanıt arıyor. Her yeni gün pozitif olma baskısıyla karşı karşıya kalan insanların rahatsızlık hissiyle empati kuran kitapta hastalık, kayıp, ayrılık ve diğer zorluklarla karşı karşıya kalındığında bile gerçek duygular hakkında konuşmak, onları sindirerek zamanla daha iyi hissetmek için çok az fırsat bulunduğuna dikkat çekiliyor.

Patlamış mısır, 00’ler filmleri ve arkadaşlarla geçirilen akşamlar. Bizlere nostalji hissini yaşatan bu senaryo TikTok’a göre #adultsleepover trendi olarak geri dönüyor. #sleepover etiketiyle 1.1 milyon video bulunan TikTok’ta özellikle kadınlar arasına yaygınlaşan bu trendin temel çıkış noktası daha hesaplı bir iyi zaman geçirme alternatifi olması.

Pratik açıdan düşük maliyetli olup, artan yalnızlık ve yüksek enflasyonun arka planında ihtiyacımız olan bolca sosyalleşme imkanı sunan bu trend, Londra merkezli psikoterapist Caroline Plumer’a göre içinde bulunduğumuz önemin bir işareti. Yoğun stres nedeniyle nostaljiye ve güvenli alanlara olan ihtiyacımızın arttığını savunan Plumer, “Yabancılardan, dışarıdaki gürültü ve karmaşadan uzaktayız. Kendimizin veya bir arkadaşımızın yerinde daha rahatlamaya, kendimiz olmaya ve hatta meraklı kulakların etrafında halka açık olarak tartışmak istemeyebileceğimiz şeyleri açığa çıkarmaya daha meyilli olabiliriz. Tüm bunların düşük riskli olması, yetişkinler için “uyku partilerinin”pijama partilerinin” neden bu kadar cazip geldiğinin bir nedeni olabilir – stresli bir iş haftasının ardından, uyku partileri insanlarla buluşmaya devam ederken gevşemenin düşük maliyetli ve kolay bir yolu.” ifadelerini kullanıyor.

“Men’s grooming is booming.” Erkek bakım trendlerinde yaşanan yükseliş, bu zamana dek “her şey için tek ürün” mantığı ile yetişen kuşaklar için şaşırtıcı olsa da 2028’de 115 milyar dolara ulaşmasının bekleniyor olması ilginin geçici olmadığını kanıtlıyor. Sosyal medyanın yaygınlığı ve bir erkek olarak öz bakımı dolayısıyla kendini ifade etmeyi benimsemenin sorun olmadığı fikrini sürdüren yeni anlayışla birlikte büyüme katlanarak devam ediyor.

Ryan Gosling, Jason Mamoa, Jake Gyllenhaal, Ryan Reynolds gibi güncel isimlerin önderliğinde öne çıkan bakım trendleri arasında; günlük SPF kullanımının yaygınlaşması, herkes için tek ürün anlayışının yerine cildin ihtiyaçlarına yönelik olarak niacinamide, hiyalüronik asit gibi içeriklerin tercih edilmesi, temiz ve doğaya duyarlı erkek bakım markalarının sayılarının artması yer alıyor. Trend analizi kuruluşu Mintel’in verilerine göreyse; son üç yılda erkek cilt bakım ürünleri lansmanlarında %14,7, erkeklere yönelik saç bakımınsa %12,3 artış olduğu görülüyor.

Sanatçı Melis Buyruk‘un, Kelile ve Dimne masalından esinlenerek ortaya koyduğu “Habitat- Kalila wa Dimna” eseri Abu Dhabi Louvre Müzesi’nde sergilenecek.

Dünyaca ünlü müzede 25 Mart’ta açılacak “From Kalila wa Dimna to La Fontaine” sergisinde yer alan Buyruk böylelikle müzede sergilenen “İlk Türk sanatçı eseri” olma unvanına sahip olmaya hazırlanıyor. Melis Buyruk’un ilhamını aldığı ve kökenleri Hindistan ve Yunanistan’a dayanan Kelile ve Dimne masalı; Arap-İslam dünyasında İbnü’l-Mukaffa, Yunan-Roma dünyasında ise Ezop tarafından birbirine paralel olarak geliştirilen bir anlatı. Hayvanların masalın ana karakterlerini oluşturduğu ve insanlar gibi konuşturulduğu masal Antik Çağ’dan bu yana bu iki orijinal kitaba sahip olmasının yanı sıra, bir dilden diğerine uyarlanarak, hem Doğu’da hem de Batı’da birçok fabl türünde yeni eser olarak yaratıyor ve bu anlatıların birçoğu evrensel edebiyat alanının önemli isimlerinden Jean de la Fontaine tarafından bir araya getirilerek bugüne ulaşıyor. Sergiye başlığını veren “From Kalila wa Dimna to La Fontaine” da eskimeyen bir edebi tür olarak kültürleri ve yüzyılları aşarak hem yetişkinlere hem de çocuklara hayat dersleri ve değerler aktarıyor.

Podcast furyası pandemi döneminde yükselişe geçtiğinde dinlediğimiz keyifli içeriklerden kendini ‘alfa’ olarak tanımlayan erkeklerin seksist yorumlarıyla dolu içeriklere uzandığı talihsiz bir dönemden geçti. Bununla birlikte hem markaların hem de ünlü isimlerin ilgisi karşımıza umulmadık ve kaliteli içerikler çıkarabiliyor. Bunun bir yeni örneği de 21 yıllık NBA kariyerine bolca başarıyı sığdıran Lebron James’in podcasti “Mind the Game.”

NBA’in en sorunsuz isimlerinden biri olarak bilinen ve basket sahası dışında, dar imkanlara sahip çocukların eğitimine destek olduğu The LeBron James Family Foundation ile de öne çıkan sporcu, podcastine basketbola olan tutkusu ve deneyimlerini anlatıyor. Podcaster/gazeteci J.J. Redick‘in ‘co-host’ olarak yer aldığı podcastin ilk bölümünde LeBron, doğru savunma konusundaki takıntısını basketboldan anlamayan birinin de anlayacağı gibi anlatıyor.