Haberler

‘Biomimicry’ kavramını daha önce duymuş muydunuz? Yanıtınız hayırsa dahi anlamını biliyor olmanız muhtemel. Kuşların uçuşu örnek alınarak tasarlanan hava araçları, daha dayanıklı olması için arı kovanları örnek olarak tasarlanan paketlemeler ‘biomimicry’nin başarılı örnekleri arasında.

Tüketici Teknolojileri Trend Analizcisi ve Editör Matt Zara, doğanın icatlara ve sürdürülebilirliğe sağladığı katkıları ifade eden ‘biomimicry’nin geleceğin önemli şifrelerinden olduğunu düşünüyor. Elektrikli arabaların düşünülmesinden çok önce, pillerin erken aşamadaki gelişimi için elektrikli yılan balıklarının kendi güçlerini üretim şeklinden ilham alındığını biliyor muydunuz? Zara’ya göre Elektrikli yılan balığının çalışma şekli, günümüzde bir bataryanın ve elektrikli bir aracın nasıl çalışabileceğini belirlemek için hâlâ kullanılıyor, dolayısıyla kendi gücünü üreten bataryalara sahip olduğumuz bir noktaya bile gelebiliriz.” Üstelik ‘biomimicry’ dilimizden düşürmediğimiz sürdürülebilirlik konusu ile da yakından ilgili. Çünkü bizi doğayı gençleştiren, kendi enerjisini üreten ve yenileyen malzemeleri keşfetmeye de davet ediyor.

Tasarım galericisi ve küratör Rossana Orlandi, Milano Tasarım Haftası’nda düzenlenen bir törenle sürdürülebilir malzeme kullanımı için bu yılki Ro Plastic Prize’ın kazananlarını açıkladı.

Ro Plastic Prize, her yıl malzeme geri dönüşümü, yeniden kullanımı veya ileri dönüşümü öne çıkaran projelere veriliyor. Bu yılın kazananları arasındaysa bakteri üreten menstürel kap ve 3D baskılı protez bacak yer alıyor. Gelişen Yüksek Teknoloji kategorisinde birinci sırada, savaş, deprem gibi acil durumlarda hızlı ve düşük maliyetle üretilmek üzere tasarladığı yapay bacak tasarımıyla İtalyan firması Isinnova var. Isinnova CEO’su Cristian Fracassi tasarımın önemini şöyle açıklıyor: “Bu çok önemli bir gelişme çünkü hızlı bir şekilde protez sağlanmazsa, kas atrofisi gibi faktörler nedeniyle hastanın tekrar yürüyebilme şansı azalır.” Kazanan diğer tasarımlardan bazılarıysa: Minelli’nin cam elyaf takviyeli plastikten yapılan ömrünü tamamlamış rüzgar türbinlerinin Glebanite adı verilen yeni bir dairesel malzemeye geri dönüştürülmesiyle yapılan masaları, External Reference’ın Pure.Tech adlı mısır bazlı bir biyoplastikten 3D olarak basılmış yapay bitkileri ve Lucrezia Alessandroni’nin mentrüasyon ağrılarını azaltmaya yönelik faydalı bakteriler üretebilen menstürel kap projesi var.

Sıkça karşımıza çıkmaya başlayan döngüsel tasarımı, ‘al-üret-atık’ doğrusal modelini, ürünlerin çevresel olarak düşük etkili, daha uzun süre dayanacak ve üretim yerinde kolayca yeniden kullanılacak veya geri dönüştürülecek şekilde tasarlandığı dairesel bir tasarım modeliyle değiştiren bir yaklaşım olarak özetlemek mümkün.

Diğer pek çok sosyal ve ekonomik sürdürülebilir modelde olduğu gibi dairesel tasarımın da amacı, israfı ortadan kaldırmak ve kaynakların sürekli, kapalı döngü kullanımını sağlamak. Moda, iç tasarım ve hatta yeme-içme. Döngüsel tasarım prensiplerini pek çok bağımsız alanda kullanmak mümkün. Örneğin; Finlandiya temelli şirket Fazer, ileri dönüştürülmüş yulaf kabuklarından ticari ksilitol üretiyor. Sistemini şeker ikamesine yönelik artan uluslararası talep beklentisi üzerine kuran Fazer’in kullandığı yulaf kabuklarının kalıntıları biyoenerji olarak kullanılıyor. İtalya merkezli malzeme bilimi şirketi Balena’nın ilk moda üretimi olarak sunduğu terlikler ise kompostlanabilir ve biyolojik olarak parçalanabilen bir termoplastik malzeme olan BioCir’den yapılıyor.

Biz, yılın trendi Barbiecore’un ardından parlak pembe ve yükselen Y kuşağı iyi yaşam içerikleri furyasıyla birlikte her yerde gördüğümüz rose quartz pembesi gibi bir tercih beklerken Pantone 2023’ün rengini açıkladı: Viva Magenta.

Pantone Color Institute yöneticilerinden Lee Eiseman’ın “Güçlü ve cesaret verici bir renk” olarak tanımladığı Viva Magenta’yı kırmızı, pembe, fuşya, böğürtlen rengi ve vişne çürüğü renklerinin tümünü içinde barındıran bir ton olarak sınıflandırmak mümkün. Loewe, Gucci, Thom Browne ve Dior podyumlarında şimdiden görmeye başladığımız Viva Magenta, giysilerden spor arabalara ve telefonlara birbirinden bağımsız alanlardaki tasarımlarda sıkça karşımıza çıkacak. Peki bu rengin kökeni nereye uzanıyor? Pantone Renk Enstitüsü başkan yardımcısı Laurie Pressman, kokineal böceklerin bu “melez renk” için tarihi bir kaynak olduğunu söylüyor. Kuzey ve Güney Amerika’nın bazı bölgelerine özgü bu küçük böcekler, renklerini dikenli armut kaktüsleriyle beslenerek alıyorlar. Bir hamur haline getirildiğinde, vücutları canlı kırmızı bir pigmenti kağıda, tuvale veya giysiye vermek için kullanılabiliyor!