Humus, Orta Doğu mutfağında doğup dünyaya mal olmuş en ünlü lezzetlerden birisi. Kimi zaman bir meze, kimi zaman ana yemek. Vejeteryan sofraların vazgeçilmez seçeneklerinden olan humus, yanında güzel kızarmış çıtır falafel ile servis edildiğinde tadından yenmez. Şimdi gelin benim de en sevdiğim yemeklerden olan humusu başından sonuna konuşalım; Türkiye’de ve dünyada humus kültürü, humusunu en sevdiğim mekanlar ve favori humus tarifim bu yazıda.

Hashim Restaurant, Amman
Hashim Restaurant, Amman | Fotoğraf: Eliçe Kılıç

Mercek Altında: Humus

Humusun kökleri Orta Doğu’ya dayanıyor, Arapça’da “hummus” nohut demekmiş. Ben humusun Türk mutfağında genellikle ana yemekten önce servis edilen meze olduğunu düşünsem de, Hatay’a gittikten sonra bu algım değişti. Hatay’da humusu bir öğün gibi yemek çok yaygın. Humusu, üstünde domates, soğan, turşu, yeşillik ve bol baharat ile hazırlıyorlar.

Humusçu Nedim, Antakya
Humusçu Nedim, Antakya| Fotoğraf: Eliçe Kılıç

Ben Hatay’da Humusçu Nedim Usta’nın Yeri’nde yedim ve bol malzemeli humusun bana göre olmadığını anladım. Humusçu İbrahim de öne çıkan yerlerden, ama benim gitme fırsatım olmadı. Ayrıca Hatay’da marketlerde humus unu öne çıkan tezgahlarda satılıyor, oldukça popüler ve pratik.

İstanbul’da vejeteryan restoranların artış göstermesiyle humus-falafel ikilisi altın zamanlarını yaşamaya başladı. Kişisel favorim İstanbul’un en güzel Lübnan restoranı olan: Tahin. Humus ve falafeli kadar, sambusek ve tabule gibi Lübnan lezzetlerini de çok güzel yapıyorlar. Kadıköy’deki Rulo-Ezberbozan Lezzetler, humus sosuyla servis edilen falafel dürümüyle meşhur. Oldukça hesaplı bir seçenek ayrıca. Humusu meze olarak tüketmeyi sevenlerdenseniz Moda Şiraz Meyhanesi de bu listede olmalı.

Humus - Cips
Humus – Cips | Fotoğraf: Unsplash / Kyle Brinker

Özellikle Amerika’da humus yanında tortilla cips ile kokteyllerin yanına atıştırmalık olarak tercih ediliyor. Ben humus-cips ikilisini birbirine çok yakıştırıyorum. Ankara’nın kokteylleri ile ünlü mekanı Last Penny de humusu tortilla cips ile tapas olarak servis eden favori mekanım. İstanbul’da birçok şubesi olan Dardenia Sushi, humus-cips ikilisini yemekten önce ikram olarak getiriyor.

Falafel Gabai, Tel Aviv| Fotoğraf: Eliçe Kılıç

Rotamızı Ürdün, Lübnan, İsrail taraflarına çevirdiğimizde ise humus-falafel ikilisi yerel lezzet olarak karşınıza çıkacak. Yanında pita ekmeği ise bu ikilinin tamamlayıcı parçası. İsrail’de humus tıpkı benim sevdiğim gibi bol tahinli iken, Ürdün’de daha limonlu yaptıklarını belirtmeliyim. Tel Aviv’de Hummus Eliyahu ve Falafel Gabai, humusunun tadı damağımda kalan yerler oldu. Amman’daki Hashim Restaurant ise yine unutamadıklarımdan.

Humus Tarifi

Humusu avokadolu yapanı da gördüm, pastırma ekleyenini, pancarlı deneyenini de… Bana kalırsa humusun en güzel hali, klasik tahinli tarifi. Damak tadınıza göre malzeme yoğunluklarını değiştirebilirsiniz. Örneğin ben tahini bol, limonu az tutuyorum. İpek gibi bir humus için püf nokta haşlanmış nohutların kabuklarını ayıklamak! Karışımı rondodan geçirdikten sonra kıvamı hala sert gelirse biraz su ekleyebilirsiniz.

youtube play youtube play

İdil Yazar’ın kanalındaki humus tarifini uyguluyorum ben, tarif aşağıda videolu anlatımı ise burada.

Malzemeler :

  • 400 gram nohut
  • 2 yemek kaşığı tahin
  • 3 diş sarımsak
  • 5-6 yemek kaşığı zeytinyağı
  • Limon suyu
  • Kırmızı biber, kimyon, kişniş, tuz, karabiber

Hazırlanışı :

  • Kişniş hariç tüm malzemeleri rondodan geçirin.
  • Süslemek için ortasına zeytinyağı, birkaç parça nohut ve seviyorsanız kişniş ekleyin.

Afiyet olsun!

Kapak fotoğrafı: Wikipedia