Haberler

‘Affirmations’ kavramını mutlaka duymuşsunuzdur. “Mutlu ve huzurluyum; yeterliyim.”, “Ben güçlü bir kişiyim ve güvendeyim” ve daha niceleri… Hepsi olumlu ifadeler olmakla birlikte kabul edelim ki kendi kendimize söylerken daha kulağa gülünç geliyor. İşte ‘iffirmations’ ile de tam bu noktada tanışıyoruz.

Vogue Türkiye’den Zeynep Akdoğan’ın yazısına göre, Travma konusunda kıdemli duygusal şifa koçu Karena Neukirchner “Kendinize gönülden inanmadığınız bir şeyi zorla kabul ettirmeye çalışmak, sizi toksik pozitifliğe itebilir” uyarısında bulunuyor. “Mutlu duyguları zorladığımızda, çetrefil duygular yok olmuyor; aksine, bilinçaltımızda yaşamaya devam ediyor ve hatta ihmal edilip, bastırıldıkları için yoğunlaşabiliyor. Bu da zihnimizde ve bedenimizde daha da fazla gerilim yaratıyor.” diyen Neukirchner, kendini mutlu olmaya zorlama eyleminin ulaşılmak istenen sonucun tam aksine kişiyi yetersizlik hissine itebileceğini, kendini acımasızca eleştirmesine de sebebiyet verebileceğini vurguluyor.

Gelelim ‘iffirmations’ konusuna. Kelimenin kökeni ‘if’ yani “eğer” sözcüğünden geliyor ve salt olumlamalardan medet ummak yerine onları bir ince ayarla güncellemeyi ifade ediyor. Yani kendinize “bunu yapabilirim”, “güçlüyüm”, “mutluyum” demek yerine “ya” ile başlayan sorular soruyorsunuz: Ya işler beklediğimden daha iyi giderse? Ya bu zorluğu da aşabilirsem? Ya olumsuz duygularım her şey gibi geçiciyse? Başlığa mesafeli yaklaşanlardansanız bu sorulardan sonra fikriniz değilmiş olabilir. ‘Iffirmations’a bir şans vermek kulağa nasıl geliyor?

Eğer Z kuşağının bir üyesi değilseniz ‘rizz’ kelimesini henüz kullanmamış olabilirsiniz. “Tarz, çekicilik” veya “romantik/cinsel bir partneri etkileme yeteneği” anlamına gelen “Rizz” kelimesi, Oxford’un 2023 Yılın Kelimesi olarak seçildi.

Peki sürekli öğrenmemiz gereken yeni kelimeler nerden çıkıyor? Yanıt elbette popüler kültür. ‘Rizz’ için spesifik olarak açıklamak gerekirse: Oxford’a göre “karizma”nın kısaltılmış hali olan ‘rizz’, internet ve oyun kültüründen ortaya çıktı. 2022’de “rizz ipuçları” videoları yayınlayan YouTube ve Twitch yayıncısı Kai Cenat tarafından da popüler hale getirildi. Aktör Tom Holland’ın Buzzfeed’e verdiği röportajda şunları söylemesinin ardındansa Haziran ayında viral oldu: “Sınırlı bir rizz’im var.” Oxford’un verilerine göre, genel kullanım önceki yıla göre yaklaşık 15 kat arttı. Oxford Languages’ın sözlük bölümü başkanı Casper Grathwohl ise bu yılki seçimin sosyal medyanın dil değişimi hızını katlanarak artırdığını yansıttığını söylüyor.

The New York Times’a göre yılın kelimesi üzerine listeye girmeyi başaran diğer seçenekler arasında; magazin kültünden ‘Swiftie’ ve ‘de-influencing’, kişilerin karakterini yansıtan kelimeler arasından, bir kişinin partnerinin sıkıcı biri olduğunu anlatmak için kullanılan ‘beige flag’ ile ilişkileri anlatmak için kullanılan yeni terimler arasından ‘sittuationship’ vardı. Grathwohl, kazanan kelime olan “rizz’in hem isim hem de fiil olarak kullanılabiliyor olmasının onu daha uzun vadeli yapabileceğini düşündüğünü belirtiyor.

Uzayan insan ömrü tıbbın en önemli başarılarından biri olmakla birlikte aynı zamanda çeşitli ihtiyaçlarının karşılanması gereken, ilerideki yaşlarda, kalabalık bir insan kitlesini meydana getiriyor. Özellikle pandemi döneminin ardından daha sık gündeme gelmeye başlayan yaşlı bakımı zaman, emek, özen ve maddi imkanlar gerektiriyor. Intuition Robotics şirketinin kurucusu Dor Skuler, yapay zekanın bu alanda da ciddi bir potansiyel vadettiğini belirtiyor.

Skuler, WGSN’e verdiği röportajda, Intuition Robotics’in ürettiği yapay zeka odaklı arkadaş ElliQ’den söz ediyor. Proaktif cihaz, ilaç hatırlatmalardan yeni kelimelerin öğretilmesine kadar destek sunarak, sağlık ve zindeliğe odaklanıyor. Böylece de yaşlı yetişkinlerin yaşamlarını iyileştirmeyi amaçlıyor. Anneannenize “dm atmak” terimini bir robotun açıkladığını hayal edin. Belki de bu zamana dek teknolojiye dair en büyük sorularımızın odağı haline gelen insan-robot etkileşiminin etik kaygılara farklı bir açıdan yaklaşmanın vakti gelmiştir! İnsansı robotların dünyayı ele geçirmek yerine izolasyon ve yalnızlık zorluklarıyla başa çıkanlarla anlamlı bağlantılar kurarak yaşlı arkadaşlığını yeniden tanımlayabilir mi?

Skular ElliQ’i şöyle anlatıyor: “ElliQ dünyanın ilk yapay zeka arkadaşı. O bir sohbet robotu değil, fiziksel olarak sizinle. Bu açıdan yapay zekanın sizinle birlikte hareket ettiği ve empatik, güven inşa eden bir şekilde uzun vadeli bir ilişki kurduğu ilk ürün. Onun tek amacı daha iyi, daha sağlıklı ve daha mutlu bir hayat yaşamanıza yardımcı olmak.” Bununla birlikte yapay zekanın insan olmadığını ve böyle bir beklentide olunmasının anlamlı bulmadığını vurguluyor: “ElliQ’nun şeffaf bir yapay zeka olmasını sağladık. Asla insan gibi davranmıyor. Neden insanların onun gerçek olduğunu düşünmelerini sağlamak isteyelim ki? Bu neden birileri için iyi bir şey olsun? Bu yüzden kullanıcıya her zaman onun gerçek olmadığını hatırlatmak için adına, tasarımına, karakterine ve diyaloğuna özen gösteriyoruz.“

Online alışverişin norm haline geldiği son yirmi yılda “online alışveriş yapmayı sevmiyorum çünkü üzerimde deneyemiyorum” noktasından “birkaç bedenini/çeşidini al beğenmediklerini geri gönderirsin” noktasına hızlı bir geçiş yaşadık. İşte sandığımızdan çok daha sık kullanılan bu iade yönteminin bir ismi var: Bracketing.

‘Bracketing’ çok sayıda ürünü sipariş edip denedikten sonra içinden beğendiğiniz bir tanesini seçip kalanlarını iade etmek anlamında geliyor. Bu yöntem, kullanıcılar bakımından kulağa mantıklı geliyor. Öyle ki bazı markalar bunu pazarlama stratejilerinin bir parçası haline getirdiler. Örneğin; gözlük markası Warby Parker, “evinizden çıkmadan ve ücret ödemeden beş farklı gözlük deneyin” mottosuyla iade almayı iş modeli olarak benimsedi. Öte yandan ‘bracketing’ markalar için masraflı bir yöntem. Üstelik Business of Fashion verilerine göre son yıllarda daha çok insan bu iade yöntemini alışkanlık haline getirmiş durumda. Bunlara ek olarak ‘bracketing’ çevresel farkındalığa dair de endişe oluşturuyor. Halihazırda ürünlerin kullanıcılarına ulaşmaları için lojistik, paketleme gibi aşamalar sırasında yaratılan ciddi miktardaki karbon ayak izi, ‘bracketing’ yöntemiyle daha da artıyor.

Her sokak sanatı eseri ya da her kimliğini gizleyen sanatçı için yapılan Banksy kıyaslamaları… Sanatla uzaktan yakından ilgili herkesin bildiği o isim… 2003 yılında BBC ile yaptığı ve yeni gün ışığına çıkarılan röportajda Banksy gerçek ismini açıklıyor!

BBC Radio 4‘un The Banksy Story programı için yayınlanan özel bir bölümün parçası olan ve yirmi yıl önce radyoya kaydedilen ancak hiçbir zaman yayınlanmayan röportaj sanat muhabiri Nigel Wrench tarafından gerçekleştiriliyor. Wrench, röportajda Banksy’nin gerçek ismini kullanıp kullanamayacağını soruyor ve he Independent’ın zaten bu ismi kullandığını belirterek sanatçıdan isminin Robert Banks olup olmadığını teyit etmesini istiyor. Banksy de “Adım Robbie” açıklamasında bulunuyor. Röportajın devamındaysa grafitinin vandalizm olup olmadığı üzerine görüşlerini şu şekilde açıklıyor: “Eğer düzgün yapılırsa yasadışıdır! Ama yaptığım işlerden dolayı çoğu insandan iyi tepkiler aldığımı düşünüyorum. Bilirsiniz, geçmişte polislerin bile hoşlarına giden şeyler olduğunu söyledikleri oldu, ama… Ben sadece dışarı çıkıp bunları boyamanın benim hakkım olduğunu düşünüyorum. Eğer beğenmezlerse gidip üzerini boyamak da aynı şekilde bir başkasının hakkı, anlıyor musunuz? Aslında bir kova beyaz boya ile bir şeylerin üzerini boyamak çok uzun sürmez. Bence şehre büyük bir oyun alanı gibi davranırsanız daha iyi olur. Orası etrafı dağıtmak için var, anlıyor musunuz?”

Sezgisel yeme ve farkındalıkla yeme kavramlarını muhtemelen duymuşsunuzdur. Özellikle diyet kültürü ile büyüyen kadınların kaybettiği açlık-tokluk sinyallerinin farkında varma, vücudun taleplerine saygı duyma, yiyecekleri iyi ve kötü olarak sınıflandırmaktan kaçınma pratiklerini destekleyen bu kavramlara bir yenisi olarak “epikürcü yeme” ile tanışıyoruz.

Uzman Diyetisyen Tuğçe Tatoğlu, epikürcü yeme pratiğini şu şekilde açıklıyor: “Hayatta kalmamız için yemek yemenin keyif veriyor olması gerekir. Keyif vermiyor olsaydı yemek aramakla/yapmakla kim uğraşırdı. Voltaire’in de dediği gibi “Tanrı yemek yemeyi ve içmeyi bir zorunluluk olduğu kadar bir zevk için de yaratmamış olsaydı yemek&içmek kadar sıkıcı bir şey daha olamazdı.” Yemek yemek hayvanlardan farklı olarak insanlar için güdüsel ihtiyaçlarını karşılamaktan daha farklı şekillerde de haz verebilir. Epikürcü yeme de aslında bunu tanımlamak için kullanılır. Epikürcü yeme zevki besinin duygusal ve sembolik değerinin estetik olarak takdir edilmesinden kaynaklanan bir zevk olarak tanımlanır.”

Yani epikürcü yeme ile, keyif alma hissini bu zaman kadar özdeşleştirdiğimiz aşırı yeme ve kontrolsüzlük ile bağdaştırmaya son veriyoruz. Farkındalıkla yemeye artan ilgiyle birlikte görüldüğü gibi, duyu organlarına odaklanarak yiyeceklerden alınan keyif ve tatminin arttırılması beslenmede miktardansa kalitenin ön planda tutulmasına yardımcı oluyor! Epikürcü yeme eğilimi ile daha yüksek iyi hal arasında ilişki bulunuyor. Bu da yemek yerken keyif almaktan çekinmemenin, aksine farkındalıklı yeme pratikleriyle yemekten aldığımız tatmini arttırmanın doğru bir tercih olduğunu vurguluyor.

Akıllı telefonların nasıl bir dikkat dağınıklığı ve erteleme aracı olduğundan bahsetmek artık klişenin de ötesinde gereksiz hale gelmiş durumda. Yine de telefon bağımlılığımızın çözümünü tam olarak bulabilmiş değiliz. Sosyal medya detoksları işlevsel olabilse de kısa süreli çözümler gibi görünüyor. Tüm bu endişelerimizde yalnız olmadığımız açık ki Kendrick Lamar da soruna bir çözüm önerisiyle geliyor: “The Light Phone II”.

Basın bültenine göre: “Light Phone II, mümkün olduğu kadar az kullanılacak şekilde tasarlanmış birinci sınıf, minimal bir telefon. Dikkat dağıtmayan, modern akıllı telefonlarımızın temel özellikleriyle tasarlanan Light Phone II, ‘sadece bir telefon‘” Sadece bir telefon ile kastedilen The Light Phone II’nin yalnızca arama ve görsel bulunmayan mesajlar için kullanılacak olması; yani hiçbir zaman sosyal medya, internette gezinme, e-posta, haberler veya reklamlara yer vermiyor. Kendrick Lamar bu eski tip teknolojiye dönüş konusunda istekli tek isim de değil. Rapçiler ve sanatçıların büyük çoğunluğu, dikkat dağıtıcı şeyleri azaltıyor ve modası geçmiş (bazılarına göre nostaljik diyebilir) yaşam tarzlarının peşinde koşuyor. Örneğin; Jay-Z 90’larda kullanılan çağrı cihazları ve tuşlu telefonları tercih ediyor. Seth Rogen yazıları için Wi-Fi bağlantısı olmayan bir dizüstü bilgisayar kullanıyor. Günün sonunda tıpkı The Light Phone II gibi “mümkün olduğunca az kullanmak için yaratılan teknolojik cihazlar”ın popülaritesi gidecek artacak gibi görünüyor.

Gittiğiniz restoranda siparişinizin yanlış gelmesi sizi ne kadar rahatsız eder? Eğer bulunduğunuz restoran Japonya’da yer alan “Restaurant of Mistaken Orders” ise muhtemelen hiç çünkü buradaki tüm garsonlar demans hastalarından oluşuyor ve ziyaret edenler de bunun bilincinde olarak buraya geliyor.

Dünya üzerinde 35 milyon demans hastası bulunuyor. Restoranın kurucusu Shiro Oguni de toplumun dışında kalmaya zorlanan demans hastalarına dair yanlış algıları kırmak üzere yola çıkıyor. Oguni, demans hastalığının yanlış anlaşıldığını, bu kişilerin kendileri için hiçbir şey yapmalarının mümkün olmayacağı düşüncesinin doğru olmadığını ve demansı olan insanların da toplumun birer parçası olabileceğini savunuyor. Restaurant of Mistaken Orders sabit yere sahip değil; daha ziyade özel bir menü sunan pop-up restoran şeklinde hizmet veriyor. Tamamı demans hastalarından oluşan çalışanlar müşterilerle iletişime geçiyor ve siparişler çoğunlukla yanlış gelse de lezzet bakımından hiçbir sorun yaşanmıyor. Zaten ziyaretçiler de restoranın özelliğini bildiklerinden yanlış sipariş ihtimalini göze alarak geliyor. Amaç: demans hastalığına sahip insanlarla sağlıklı insanlar arasındaki iletişimi sağlamak ve sıcak bir ortam yakalamak! Restoranda yanlış servis oranı %37 iken mutlu ayrılan konuk oranının %99 oluşu da toplumda demans hastaları için hoşgörüye ve toleransa yer olduğunu kanıtlıyor.

Bir Fransızce playlist hazırlamanız gerekse en başta kim yer alırdı? Çoğumuzun yanıtı şüphesiz Edith Piaf olacaktır. Tam da bu yüzden Warner Music Group sanatçının bir animasyon biyografisi üzerinde çalışıyor. Piaf’ın kendi yapım şirketi Seriously Happy ile birlikte çalışan şirketin açıklamasına göre; “Animasyon yüzlerce ses klibi ve görüntü üzerinde eğitilmiş yapay zeka teknolojisine” sahip olacak!

Piaf’ın1920’lerden 1960’lara kadar olan hayatını New York ve Paris eksenlerinde gösterecek filmde “La Vie en rose” ve “Non, je ne regrette rien” gibi en bilinen şarkılarının kayıtları da yer alacak. Hikayesini ise Piaf’ın kendisi yeniden canlandırılan sesiyle anlatacak. Yapılan açıklamalara göre: “Animasyon, Édith’in hikayesine modern bir bakış açısı getirirken, arşiv görüntüleri, sahne ve TV performansları, kişisel görüntüler ve TV röportajları da izleyicilere Piaf’ın hayatının önemli anlarına otantik bir bakış sağlayacak.” Yapay zekadan destek alarak sanatçının yeni nesile kazandırılması hedeflenen filmin vizyon tarihi henüz belli olmamakla birlikte söylenenler arasında; filmin daha önce; Sting, Stevie Wonder ve Donna Summer hakkında TV belgeselleri hazırlamış olan Julie Veille‘in bir fikrine dayandığı var.

Para, pek çok insan için endişe yaratan bir konu. Bunda şüphesiz akademik hayatımız boyunca aldığımız eğitimlerin önemli bir kısmının finansal okuryazarlık konusunda bize açık bir fikir vermemesi yatıyor. Buna ek olarak finans alanında kadınların daha az aktif olduğu biliniyor. Girişim ve özel sermaye şirketlerinde kadınlar üst düzey rollerin %10’undan azını oluşturuyor.

İşte Secret de finansal okuryazarlık araçlarına erişim sağlayan yeni başlatılan bir eğitim platformu olan Secret U aracılığıyla genç kadınları güçlendirmeye kendini adıyor. Gelecek nesil kadınlara kapsamlı finansal okuryazarlık kaynakları sağlamak ve kişisel finansla ilgili stres ve belirsizliği hafifletmelerine yardımcı olmak için Secret, Boss Women Media, Open Path Psikoterapi Kolektifi ve tanınmış kadın finans uzmanlarıyla bir araya gelmiş durumda. 2023’te nesiller arası kaygının tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmasıyla birlikte, finansın Z Kuşağı için bir sıkıntı noktası olmaya devam ettiğini” gösteren araştırmaları takip eden Secret, finansal okuryazarlık kaynağı sunarak bu kaygının azaltılmasını hedefliyor. Finansal eğitim ve kişisel bütçenin yönetimi konusunda fikir sahibi olunması için kaynaklar sunan uygulama ayrıca finansal stres ve kaygının Z kuşağı kadınları üzerindeki psikolojik etkisini ele almak için ruh sağlığı platformlarıyla da iş birliği yapıyor.