Filmi mi daha iyi yoksa kitabı mı? Hem sinemadan hem de edebiyattan eşit derecede zevk alan herkesin sıklıkla karşılaştığı bu sorunun tek bir yanıtı olmak zorunda değil. Çok kötü uyarlamalar karşımıza çıkabildiği gibi, özgün eserin önüne geçen uyarlamalara rastlamak da mümkün. The Irish Spirit ve İrlanda edebiyatı da zaman zaman sinema filmlerine ve televizyon dizilerine ilham vermiş, İrlandalı yazarlar tarafından yazılmış birçok edebi ve popüler eser son yıllarda filmlere ve dizilere uyarlanmış durumda. Sinema tarihi boyunca defalarca beyaz perdeye uyarlanmış olan, Bram Stoker’ın Dracula’sı tabii ki bunların başında geliyor. Bu yazıdaysa daha az bilinen, belki de o çok sevdiğiniz film ya da dizinin kaynağı olduğunu bilmediğiniz, İrlanda viskisi eşliğinde okuyabileceğiniz birkaç kitap önerisi bulacaksınız.

İrlanda Edebiyatı: Televizyon Uyarlamaları

Dublin Murder Squad Serisi, Tana French

İrlanda edebiyatı - dublin murder squad serisi
Dublin Murder Squad Serisi, Tana French

Uzun yıllar Dublin’de yaşamış, İrlanda kökenli ABD’li yazar Tana French, Dublin Murder Squad serisiyle oldukça popülerleşmiş, ve “İrlanda Suç Edebiyatının First Lady’si” ünvanını almış bir yazar. Polisiye serinin ilk romanı In the Woods‘un başarısının ardından gelen (ve herhangi bir sırada okunabilecek) The Likeness, Faithful Place, Broken Harbour, The Secret Place ve The Trespasser, yazarın ve serinin bilinirliğini arttırdıkça, bir televizyon uyarlaması kaçınılmazlaştı. 2019’da BBC’de yayınlanan Dublin Murders adlı mini-dizi, serinin ilk iki romanı In the Woods ve The Likeness‘tan uyarlanmış sekiz bölümden oluşuyor. Diğer romanların da çok yakında ikinci bir sezon olarak karşımıza çıkacağı söyleniyor.

Normal People, Sally Rooney

İrlanda edebiyatı - normal people
Normal People, Sally Rooney

İrlanda edebiyatının genç yeteneklerinden Sally Rooney‘nin 26 yaşındayken yayımlanan ilk romanı Conversations with Friends, millenialların İrlanda edebiyatındaki sesine dönüşmüştü. Yazarın ikinci romanı Normal People‘ın adınıysa muhtemelen Hulu’nun aynı adlı popüler mini-dizisiyle duydunuz. Dublin’de ve küçük bir İrlanda kasabasında geçen bu aşk ve dostluk hikayesi, iki kahramanının sosyal çevresiyle ve birbirleriyle olan ilişkileri üzerinden yalnızca günümüz genç İrlandalılarının değil, tüm genç ve kentli insanların yaşamlarını yansıtmayı başarıyor. İster dizinin hayranlarından olun, ister diziden habersiz bir edebiyat sevdalısı, bir an önce kitabı (da) okuyun! Yazarın ilk romanı Conversations with Friends‘in de, 15 Mayıs 2022’den itibaren yine Hulu’da yayınlanacak bir mini-diziye uyarlandığını ekleyelim.

Holding, Graham Norton

İrlanda edebiyatı - holding
Holding, Graham Norton

İrlandalı komedyen, oyuncu ve televizyon sunucusu Graham Norton‘ı özellikle BBC’deki sivridilli Eurovision sunuculuğu ve RuPaul’s Drag Race’in Britanya edisyonundaki jüri üyeliğiyle tanıyor olabilirsiniz. Norton’ın 2016’da yayımlanan ilk romanı Holding, İrlanda kırsalındaki küçük bir toplulukta işlenen bir cinayeti konu alan, eğlenceli karakterlerle ve karmaşık insan ilişkileriyle bezeli bir roman. Holding, Mart 2022’de, Kathy Burke’ün yönettiği dört bölümlük bir mini-dizi olarak İrlanda televizyonu ITV’de ekranlara geldi.

İrlanda Edebiyatı: Sinema Uyarlamaları

Room, Emma Donoghue

İrlanda edebiyatı - room
Room, Emma Donoghue

Dünyaya geldiğinden beri, kapalı tutuldukları kilitli bir odada annesiyle yaşayan beş yaşındaki Jack’in hikayesini ve gökyüzünü gören tek bir pencere dışında dünyayla hiçbir bağlantısı olmayan bu iki insanının trajedisini konu alan bu roman, Avusturya’da yaşanamış gerçek bir hikayeden esinleniyor. Romandan yazar Emma Donoghue‘nin kendisi tarafından senaryolaştırılan ve Lenny Abrahamson tarafından yönetilen 2015 tarihli film, En İyi Film dahil dört kategoride Oscar’a aday gösterilmiş, Brie Larson filmdeki performansıyla En İyi Kadın Oyuncu Oscar ödülüne uzanmıştı.

Brooklyn, Colm Tóibín

İrlanda edebiyatı - brooklyn
Brooklyn, Colm Tóibín

ABD’ye göçen İrlandalıların öykülerini konu alan birçok romandan biri olan Brooklyn, temadaşları arasında öne çıkıyor. 1950’lerde New York’taki iş imkanlarından haberdar olunca ailesini geride bırakarak tek başına okyanusu geçen genç bir kadının hikayesini anlatan roman, özlemi ve sıla hasretini en iyi anlatan romanlardan biri olarak tanımlanıyor. Colm Tóibín‘in romanı, ünlü İngiliz yazar Nick Hornby tarafından senaryolaştırılmış ve John Crowley‘nin yönettiği aynı adlı filmde başrol Saoirse Ronan‘a emanet edilmişti. Film, En İyi Film dahil üç kategoride Oscar’a aday gösterilmişti.

The Boy in the Striped Pyjamas, John Boyne

The Boy in the Striped Pyjamas, John Boyne

İrlandalı romancı John Boyne‘un The Boy in the Striped Pyjamas eseri, oldukça basit bir fikirden yola çıkmasına rağmen çağdaş İrlanda edebiyatının en hüzünlü öykülerinden birini anlatıyor. II. Dünya Savaşı yıllarında geçen roman, Auschwitz’de, toplama kampının dikenli tellerinin iki ayrı tarafında yaşayan iki çocuğun dostluğunu konu alıyor. Dokunaklı roman, yalnızca 2008’de bir filme uyarlanmakla kalmadı, 2017’de bir bale olarak sahnelenmeye başladı.

PS, I Love You, Cecelia Ahern

İrlanda edebiyatı - ps i love you
PS, I Love You, Cecelia Ahern

2004’te yayımlandığında yaklaşık beş ay boyunca İrlanda, Büyük Britanya, ABD, Almanya ve Hollanda’da çok satanlar listesinin zirvesinden inmeyen bir roman… Cecelia Ahern‘ün ölümsüz bir aşk hikayesini konu alan romantik romanı PS, I Love You, ansızın ölen eşini ne kadar sevdiğini geç fark eden bir kadının, eşinin hayaletinden mektuplar almaya başladıktan sonra geçirdiği dönüşümü ve yas sürecini konu alıyor. Roman, 2007’de Hilary Swank ve Gerard Butler‘ın başrollerini paylaştığı bir filme uyarlanmıştı.

The Commitments, Roddy Doyle

İrlanda edebiyatı - the commitments
The Commitments, Roddy Doyle

İrlandalı yazar Roddy Doyle’un 1987 tarihli romanı, aslında Barrytown Üçlemesi adını verdiği bir serinin ilk kitabı. Dublin’in kuzeyinde bir grup işsiz gencin bir araya gelerek bir soul müzik grubu kurmasını konu alan The Commitments, 1991 yılında ünlü yönetmen Alan Parker tarafından bir müzik filmine dönüştürülmüş, yıllar sonra ise, 2013 sezonundan başlayarak West End’de müzikal olarak sahnelenmişti.