Haberler

“Almond mom” terimini daha önce duymuş muydunuz? Almond mom yani “badem anne” – çocuklarına düzensiz yemek yemeye iten yetişkinler için kullanılan ve TikTok’ta sıkça karşımıza çıkan bir terim. Kaynağını ise diyet kültürünün “aç hissediyorsan bir avuç badem ye yeter” mitinden alıyor ve “wellness” kültürünün aslında hedeflediğini iddia ettiği “iyi hissetmeye yarımcı olma” mottosundan ne kadar uzak olduğuna dikkat çekiyor.

Badem annelerin en üst seviyesi olduğuna dair şakalar yapılan Gwyneth Paltrow da yakın zamanda bir podcast’te verdiği yanıtlar nedeniyle eleştiri yağmuruna tutuluyor. “The Art of Being Well” röportajında, serum takılı bir halde günlük sağlıklı yaşam rutininden bahseden Paltrow, serumlara bağımlı olduğunu, ‘intermitten fasting’ yaptığını kan şekeri seviyesini bozmayacak yiyeceklerle beslendiğini ve öğle yemeklerinde çorba olarak kemik suyu içtiğini, her gün pilates egzersizleri yapıp saunaya girdikten sonra detoksunu bozmamak adına paleo diyetini takip ettiğini belirtiyor. Sosyal medyadan yükselen eleştirilerdeyse, hasta gibi görünen Gwyneth Paltrow’un tüm bu açıklamalarının ‘wellness’ kültürünün sınıfsallığını vurgularken yeme bozukluklarını yücelttiği yönünde. Paltrow’un sağlıklı yaşam markası Goop’un geçmişte dahil olduğu tartışmalar arasındaysa 33 bin dolarlık küpeler içeren bir hediye rehberleri yayınlaması ve 75 dolarlık vulva kokulu mumları satışa sürmesi var.

Çocuklara yer veren içeriklerinin sosyal medyadaki başarısı tartışılmaz durumda. Öyle ki daha önce farklı konularda içerik üreten ‘influencer’ların çocuk sahibi olup onlara dair paylaşımlar yapmaya başladıktan sonra ciddi takipçi sayılarına ulaştıklarını sıkça görüyoruz. Bu da beraberinde çocukların rızası konusu üzerinden etik tartışmaları getiriyor.

Fransa’da yeni bir yasa tasarısı, ebeveynlerin çocuklarının görüntülerini paylaşmasını kısıtlamaya hazırlanıyor. Sputnik’in haberine göre çocuklarının görüntülerini paylaşan ebeveynlerin eylemlerini ‘çevrimiçi istismar olarak tanımlayan Ebeveynlik ve Dijital Eğitim Gözlemevi isimli kuruluşun direktörü Thomas Rohmer bakış açısını şu sözlerle ifade ediyor: “Çocuklara tokat atma ve diğer küçük düşürücü eylemlere karşı verilen mücadele başarılı bir şekilde yürütülürken, söz konusu bu uygulamalar dijital şiddete varan bir boyuta ulaştı.” Gözlemevi tarafından yürütülen araştırmaysa Fransa’daki her iki ebeveynden birinin Instagram ve TikTok’ta beğeni toplamak için çocuklarının görüntülerini paylaştığını, görüntüleri paylaşılan çocukların en az yüzde 90’ının 5 yaşından küçük olduğunu, Fransa’daki ortalama bir çocuğun 13 yaşına gelene kadar en az bin 300 adet görüntüsü sosyal medyada paylaşılmış olduğunu ortaya koyuyor. Çocuklara dair içerikler paylaşmasına sınırlama getiren yasa tasarısını kabulü halindeyse aile mahkemeleri ebeveynlerin çocuklarının görüntüleri üzerindeki haklarını kaldırma yetkisine sahip olacak.

Pandeminin evde geçirdiğimiz ilk dönemlerinde Netflix’te Marie Kondo’nun şovunu izlemiş olma ihtimaliniz yüksek. Profesyonel bir düzenleyici olarak evi derli toplu tutmanın yollarını anlattığı seride öğrettiği seriyle tanınan Marie Kondo evi düzenlemekten vazgeçtiğini duyurdu.

Kurashi at Home: How to Organize Your Space and Achieve Your Ideal Life kitabının tanıtımı için düzenlenen webinar’da “Bu zamana dek profesyonel bir düzenleyiciydim bu yüzden de evimi her zaman düzenli tutmak için çabaladım. Şimdiyse benim için iyi olacak bir şekilde bu düzenden vazgeçtim. Fark ediyorum ki çocuklarımla evde zaman geçirmek benim için daha önemli.” Kondo’nun bu sözleri Twitter’da bolca tepki aldı. “Bizi üç çocukla birlikte evde t-shirtleri zarf gibi katlamaya davet ettiği için kendisinden resmi bir özür ekliyorum” gibi tweetlerin konusu haline gelen Kondo’ya verilen tepki tek başına kulağa anlamsız gelebilir. Bununla birlikte tepkilerin temel odağı Marie Kondo’nun kendisi değil, sürekli kendimizin en iyi versiyonu olmak üzere baskı kuran kültürün kendisi. İyi yaşam influencerları tarafından yaratılan “that girl” estetiği ve gerçek işlerde çalışan çocuklu insanlar için hiç de sürdürülebilir olmayan abartılı kontrol halini terk etmek isteyen yeni bir kültür doğuyor. Bunun en yakın örneklerinden biri de 2022’nin kelimesi olarak “özür dilemeksizin kendine düşkün, tembel, şımarık ve açgözlü” bir ruh hali içerisinde olmayı anlatan “Goblin mode“un seçilmiş olması.

The New York Times dünyanın farklı şehirlerinden önerilerde bulunan, “2023’te Görülmesi Gereken 52 Yer” listesini açıkladı.

Listenin 35. sırasındaysa İstanbul Modern’in mimar Renzo Piano imzalı Karaköy’deki yeni müze binası yer alıyor. Üstelik İstanbul Modern listede, Türkiye’den yer alan tek mekan da değil. The New York Times editörlerinin yer verdiği mekanlar arasında İstanbul’un son dönemde yenilenen tarihi yapılarından Feshane, Yedikule Gazhanesi ve Haliç Tersanesi de var. Nora Walsh tarafından yazılan haberde İstanbul Modern’den: “Mimar Renzo Piano tarafından tasarlanan yeni inşa edilen İstanbul Modern müzesi, Fahrelnissa Zeid ve Erol Akyavas gibi önemli Türk sanatçılarının eserlerini sergileyerek Karaköy’de İstanbul Boğazı boyunca kapılarını açacak.” sözleriyle yer veriliyor.

Dünyanın dört bir yanından kültür, sanat ve doğa eserlerine ev sahipliği yapan Royal Ontario Müzesi (ROM), beş üyesine ölümsüzlüğe uzanan üyelik kartları sunuyor.

Mediacat’in haberine göre, müzenin sadık üyeleriyle bağını güçlendirmek için yarışmanın sonucunda beş şanslı üye seçilecek ve kendilerine el yapımı olacak, her birinde tahmini 450 milyon yıllık trilobit fosili yer alacak ve üyenin vefatının ardından gelecek nesillere devredilebilecek kartlar sunulacak. Beş kart, nadir ve ölümsüz bir nesne aldıkları hissini yaratması adına üyelere el yapımı ahşap sandıkta sunulacak. Sandıkta kart ve fosil hakkında bilgiler sunulmasının yanı sıra kartın gelecek nesillere aktarılmasını sağlayacak bir de vasiyet belgesi yer alacak. ROM İletişim ve Pazarlama Başkanı Lori Davison beş şanslı üyeye “ölümsüz üyelik” sunulması olarak tanımlayabileceğimiz bu kampanyayı sevmelerinin ve benimsemelerinin nedeni “nesiller arası deneyimi teşvik ettiğimiz yönündeki güçlü iç görüden yola çıkması” şeklinde tanımlıyor.

Kendini “başarı koçu” olarak adlandıran, eski boksör ve son birkaç ayda ürettiği kadın düşmanı içeriklerle sosyal medyada sıkça karşımıza çıkan Andrew Tate, bir aracıyla fotoğrafını koyarak Greta Thunberg’e seslendi: “Lütfen e-posta adresini ver ki araba koleksiyonumun ve her bir aracın yarattığı karbon emisyonunun tam bir listesini gönderebileyim.”

Genç iklim aktivisti Greta Thunberg “Evet lütfen beni aydınlatın” diyerek yanıtladı ve sahte bir mail adresi verdi: “Bana [email protected]. adresinden ulaşabilirsiniz.” Greta Thunberg’ün sarkastik yanıtının sosyal medyada paylaşmasının üzerine Andrew Tate, Thunberg’e yanıt vermek için önünde pizza kutularıyla sigara içtiği bir video çekip kendine bir hayat edinmesini söyledi. Videoda yer alan pizza kutularıyla Tate’in yerinin bulunmasını ve Romanya hükümetinin kendisini cinsel saldırı ve insan kaçakçılığı suçlamalarından ötürü göz altına almasını sağladı. Greta Thunberg’se gelişmelere “İşte pizza kutularınızı geri dönüşüme vermediğinizde başınıza bunlar gelir.” tweetiyle yanıt verdi.

Brooklyn’li bir grup gençten oluşan Luddite Kulübü isimli topluluk, herkesin her zaman çevrimiçi olduğu bir dünyada sosyal medya ve teknolojiden bağımsız bir yaşam tarzını teşvik ediyor.

Geçen yıl Edward R. Murrow Lisesi öğrencisi Logan Lane tarafından kurulan Luddite Kulübü, adını, mekanik bir dokuma tezgahını parçalayarak başkalarına onun adını almaları ve sanayileşmeye karşı isyan etmeleri için ilham verdiği varsayılan 18. yüzyıl folklorik İngiliz tekstil işçisi Ned Ludd’dan alıyor. Kulübün haftalık toplantılarında üyeler telefonlarını kaldırıp eskiz defterlerini, suluboya kitlerini ve romanlarını çıkarıyorlar. Lane, her şeyin tecrit sırasında, sosyal medya kullanımı rahatsız edici bir hal aldığında başladığını söylüyor. Her hafta bir araya gelen kulüp üyeleri diğer kaynaklarla iletişim halinde olmadıkları için toplantılara mutlaka katılıyorlar. Üyelerden Vee De La Cruz online dünyadan uzaklaşma ve kulübe katılma kararını şu şekilde açıklıyor: “Sosyal medyada bir şey paylaşıyorsun, yeterince beğeni almıyorsun, o zaman kendini iyi hissetmiyorsun. Bu kimsenin başına gelmemeli. Bu kulüpte olmak bana hepimizin yüzen bir kayanın üzerinde yaşadığımızı ve her şeyin yoluna gireceğini hatırlatıyor.”

Spotify Wrapped listelerini beklemek, hatta o listeye girmesin diye bazı şarkıları gizli modda dinlemek ve gelir gelmez sosyal medya hesaplarımızda paylaşmak artık her yıl alıştığımız bir ritüel haline geldi. TikTok’da doğan yeni bir trendse aynı analizi aşk hayatlarına uyarlıyor. Kullanıcılar yıl boyunca çıktıkları ‘date’lere dair tüm dataları #DatingWrapped hastag’i altında Powerpoint sunumlarıyla paylaşıyor!

#DatingWrapped içerikleri o yıl çıkılan ‘first date’ler ile başlıyor. Ardından bu kişilerle nasıl tanışıldığı, ilk buluşma için ne tercih edildiği (yürüyüş, kahve vb.) bu kişilerle tekrar görüşülüp görüşülmediği, artık görüşülmeyen kişilerle neden görüşülmediği ve iletişimi kesmeye kimin karar verdiği gibi verilerle devam ediyor. Üşenmeyip tüm bunları grafiklerle birer powerpoint sunumu haline getiren içerik üreticilerin videolarında gördüğümüz ortak özelliklerden en çok dikkat çekeniyse tanışmaların büyük çoğunluğunun online ‘dating’ uygulamaları üzerinden gerçekleşmesi. Tinder popülerliğini tamamen kaybeder ve Bumble’a olan ilgi zayıflarken yılın öne çıkan ‘dating’ uygulaması Hinge olmuş gibi görünüyor.

Meriem-Webster sözlüğün yılın kelimesi olarak seçtiği gaslighting’i muhtemelen duymuşsunuzdur. En az onun kadar ‘relatable’ (kendinizden bir şeyler bulabileceğiniz) bir başka terim de Oxford sözlüğü tarafından yılın kelimesi seçildi: Goblin modu.

Goblin modu “özür dilemeksizin kendine düşkün, tembel, şımarık ve açgözlü” bir ruh hali içerisinde olmayı anlatıyor. “Özür dilemeksizin” vurgusu önemli çünkü goblin modu sıradan bir tembellikten ziyade içinde olunan durum için kimseden özür dilememeyi anlatıyor. Örneğin; Oxford Languages ​​Başkanı, Casper Grathwohl terimi As It Happens programında açıklarken: “Göremezsin çünkü şu anda telefondayız, ama önümde üçüncü patates cipsi paketim açık. Bütün gün yarı goblin modundaydım. Sosyal medyada paylaşsak da paylaşmasak da hepimizin o anlarla bağ kurabileceğini düşünüyorum. Goblin modlarımız muhtemelen uzun süre bizle olacak.” ifadelerini kullanıyor! 2009’dan beri kullanılan snacak son bir yılda popülerleşen kelimenin günlük kullanımına bir örnek isterseniz Julia Fox’tan ayrılan Kanye West’in ayrılık nedeni olarak “Julia’nın goblin moda geçmiş halinden rahatsız oluşu” olduğunu hatırlayabilirsiniz.

Sotheby’s müzayede evinde satıldıktan hemen sonra kendini yok eden “Girl with Baloon”, resmi internet sitesinin hacklenmesiyle NFT’ye dönüştürülen ve bir dolandırıcılık vakasının parçası haline gelen eseri, eski sevgilisi olduğunu iddia edien bir kadın tarafından sergiye ödünç verilen başka eserleri…. Konu Banksy ve eserleri olduğunda bolca dramanın arasında kalmaya alışkınız.

Bu seferki dramanın konusu ise prestijli bir marka olan Guess. Guess yakın zamanda Banksy’nin eserlerini kullanarak “BRANDALISED” başlıklı bir koleksiyon sundu. Buna ek olarak Londra Regent Street’de yer alan Guess mağazası yine Banksy’nin Love is in The Air isimli eserini çoğaltarak koleksiyonun sunulduğu vitrinin fonu olarak kullandı. Bunun üzerine Banksy Instagram hesabından bir çağrıda bulundu ve büyün hırsızları Guess’in bu mağazasındaki ürünleri çalmaya davet etti: “Bütün hırsızların dikkatine, Lütfen Regent Street’te yer alan Guess mağazasına gidin. İznim olmadan eserlerimi kullandılar, aynılarını onların kıyafetlerine yapmamız nasıl yanlış olabilir ki?” Çağrıdan çekilen Guess ise 600.000 beğeni alan bu paylaşımın üzerinden henüz bir saat dahi geçmeden mağazanın vitrinini kapattı, o sırada alışveriş yapmakta olan müşterilerdense ellerindeki henüz satın almadıkları ürünleri raflara geri bırakmaları istendi.