2011 yılında, İzmir’de açılan Mask Müzesi, bu alanda Türkiye’nin ilk ve tek müzesi olma özelliğini taşıyor. Alsancak, Kıbrıs Şehitleri Caddesi’nin ara sokaklarında eski bir Rum evinin ikinci katındaki bu müzede, dünyanın çeşitli yerlerine ait maskları görebilirsiniz.

Konum

Mask Müzesi, İzmir
Mask Müzesi, İzmir | Fotoğraf: Merve Çalışlar

Mask Müzesi, İzmir

Pazar ve pazartesi günleri hariç saat 09:00-17:00 arasında açık olan bu müzeyi ücretsiz olarak gezebilirsiniz. Müzedeki maskların altında, hangi bölgeye ait oldukları, malzemeleri ve yapımlarında kullanılan boya çeşitleri bilgisi de yer alıyor.

Müzede bulunan masklar arasında; Mısır, Bali, Papua Yeni Gine, Tayland gibi bölgelerin maskları olduğu gibi Anadolu masklarına ayrılmış özel bir bölüm de yer alıyor. Müzede yer alan unutulmayanlar kısmına da tarihte önemli yer edinmiş kişilerin maskları yerleştirilmiş.

Masklara örnek verecek olursak…

  • Dan: Yerel halkın erkek çocukların ergenliğe geçiş ve kabileye kabül törenlerinde kullandığı yüz maskesi.
  • Timor: Yeni doğan bebekler için yapılıyor. Geçmiş dönemde yaşamış atalarının anılarını ve doğanın koruyucu gücünü simgeliyor.
  • Bali: Her yeni yılda yeniden doğan Barong’s, Bali inancına göre sadece bir gün yaşıyor. Buna rağmen, tüm kötülükleri ve kötü ruhları uzaklaştırıyor.
  • Khon: Phi Ta Khon Festivali’nde kullanılıyor. Budha’nın nirvana seviyesine ulaşmadan önceki son yaşamı anlatılıyor.
  • Borneo: Savaşçılar güçlerini göstermek ve düşmana korku salmak için kullanılıyor.
 Mask Müzesi, İzmir
Mask Müzesi, İzmir | Fotoğraf: Merve Çalışlar

Müzenin bir diğer bölümünde, ana maddesi sübye de denilen mürekkep balığı olan masklar var. Mürekkep balığının kafa yapısındaki yumuşak dokular korunarak içerisine oyma ve yontma yöntemleri ile yapılan yüzlerin ifadeleri çok gerçekçi. Bu bölüm, benim için müzenin en ilgi çekici bölümü oldu. Sübyenin içerisindeki oluşumlar düzeltilmemiş, aksine oldukları gibi bırakılarak yüzlerin karakteristik şekilleri vurgulanmış. 

Ölüm Maskları

Müzede ölüm maskları ile ilgili de bir bölüm var. Ölüm masklarının ortaya çıkışı eski Mısır uygarlıkları dönemine kadar uzanıyor. Bu masklar daha sonraları adli tıp alanında, ölülerin kimliğinin belirlenmesinde kullanılıyor. En geniş ölüm maskı koleksiyonu ise Princeton Üniversitesi Kütüphanesi’nde bulunuyor ve bu koleksiyonda Abraham Lincoln ve Leo Tolstoy gibi önemli isimlerin de ölüm maskları yer alıyor.

Mask Müzesi, şimdilik kısıtlı bir koleksiyona sahip olduğundan 1 saat içerisinde tamamını gezmek mümkün. Aynı zamanda atölyeye de sahip olan müzede gerçekleşen etkinlikleri kaçırmamak için websitesini takip etmekte yarar var.

Kapak fotoğrafı: Instagram / @hkn_trk35

İlginizi çekebilir: Larissa Bapuçoğlu’ndan İzmir Mekanları