Zürih, dünyanın en pahalı ve sıkıcı kentleri arasında sayılır. Kent dünyanın önde gelen başkentleri gibi bir metropol sayılmaz, küçük bir şehirdir. Hatta bence tam bir şehir havası da yoktur, kayağa giderken uğradığınız veya kür (kaplıca) almak için geldiğiniz sessiz sakin ve sevimli bir duraktır. Fakat aynı zamanda Zürih, sanattaki Dadaizm akımının doğduğu şehir olarak bilinir.

Francis_Picabia,_Réveil_Matin_(Alarm_Clock),_Dada_4-5,_Number_5,_15_May_1919

Francis Picabia, Réveil Matin (Alarm Clock), Dada 4-5, Number 5, 15 May 1919

Francis_Picabia,_1920,_Portrait_of_Cézanne,_Portrait_of_Renoir,_Portrait_of_Rembrandt

Francis Picabia, 1920, Portrait of Cézanne, Portrait of Renoir, Portrait of Rembrandt

Dada akımını oluşturan sanatçılar ilk defa Cabaret Voltaire’de buluşarak bu akımın adını koyarlar. Dadayı oluşturanların gerçek amacı uluslararası bir dergi yayımlamaktır. Hareketin ilk manifestosunda şöyle yazılıdır: “Bu kitapçık Kamuoyu’na Cabaret Voltaire’in aktiviteleri ve ilgi alanlarını sunmak; tek amacı; savaş ve milliyetçilik bariyerlerinin üstünden, başka idealler için yaşayan az sayıdaki bağımsız ruha dikkat çekmektir.” Dadayla ilişkilendirilen sanatçı ve yazarlar arasında Tristan Tzara, James Joyce, Francis Picabia, Andre Gide, Man Ray, Alfred Jarry, Giullaume Apollinaire,Marcel Duchamp, Jean Arp ve Max Ernst sayılabilir.

Guillaume_Apollinaire,_1902,_Cologne

Guillaume Apollinaire, 1902, Cologne

Man_Ray,_1920,_Three_Heads_(Joseph_Stella_and_Marcel_Duchamp),_gelatin_silver_print,_20.7_x_15.7_cm,_Museum_of_Modern_Art

Man Ray, 1920, Three Heads (Joseph Stella and Marcel Duchamp)

Birkaç sene önce soğuk bir kış gününde Berlin’den trenle Bern’e, oradan da Zürih’e geçip iki gece kalmıştım. Limmat nehrinin hemen kıyısındaki Sihlstrasse üzerinde kaldığım adını hatırlayamadığım küçük otelin odalarına dadacıların isimleri verilmişti. Benim kaldığım oda ressam ve şair Jean Arp’ın adını taşıyordu. Otelin girişinde yer alan barı Dada sanatçılarının buluştuğu mekanlardan biriydi.

Ubu_Imperator

Max Ernst, Ubu Imperator, 1923

Zürih’le ilgili dikkatimi çeken diğer noktalar ise şunlar:

_Barlar, siyah rengini kullanarak biraz fazla resmi bir havada; ne de olsa bankerlerin şehri!
_Şehirde kuruluşu 1845’e uzanan çok meşhur ve şık bir pastane bulunuyor; Lindt&Sprüngli. Burada lezzetli tatlı ve çikolatalar bulabilirsiniz. Yanlış hatırlamıyorsam şehirde birden fazla yerde bulunuyor.
_Zürih’in giyim alışverişi için de tercih edildiğini duydum ama ben alışveriş yapmadım. İlgimi çeken ahşap vintage görünümlü İsviçre yapımı kayaklar olmuştu ama haliyle, oldukça pahalıydı.