Sizi, ikonik çizgi roman karakterlerini dişileştirdiği çizimleriyle tanınan, toplumun sinsi dayatmalarına karşı başlattığı kavgasını sanatıyla ifade eden feminist sanatçı Margaret Harrison ile tanıştırmak istiyorum.

Homeworkers (1977) Margaret Harrison | Fotoğraf: Tate

Margaret Harrison

”Sanat politik olmalıdır” mottosuyla üretimlerini gerçekleştiren İngiltere merkezli sanatçı Margaret Harrison, sanatında feminist öğelere yer veriyor. İkinci dalga feminist hareketin öncülerinden olan Harrison, ev içerisinde, popüler kültürde ve profesyonel yaşamda var olan tahakküm biçimlerini çizimleriyle ortaya koyuyor.

Çalışmaları aracılığıyla kadınlara, kadınların bedenlerine ve yaşamlarına uygulanan cinsiyet temelli şiddeti ”Kişisel olan politiktir” düsturuyla görünür kılmaya çalışıyor. Toplumsal cinsiyet stereotiplerine ve özelikle medya tarafından dayatılan güç yapılarına mizahi bir şekilde meydan okuyor. 

Harrison’ın Superman, Batman veya Kaptan Amerika gibi popüler kültürün süper kahramanlarını yoğun renkler kullanarak iri göğüsler, topuklu ayakkabı ve jartiyerlerle yeniden resmetmesi basmakalıp bir erkeklik idealinin hâkim olduğu dünya düzeninde büyük tepki çekti. 

Çizdiği entelasyonlar arasında en çok tepkiyi, kadınları erkeklerin arzu nesnesi olarak konumlandıran Playboy Bunny ikonunun yaratıcısı Hugh Hefner’ı çizgi karakter hâline getirdiği Bunny Boy çizimiyle topladı. Sistemin kârını elinde tutan, daha çok erkek okuyuculara hizmet eden ve genç kadınların bedenlerinin sömürülmesine dayanan bu derginin kurucusu üzerinden kadına atfedilen cinsiyet normlarını tersyüz ettiğinde destekçileri üzerinde tahammül edilemez bir etki yarattı. Öyle ki normali alt üst eden bu çizimlerin de bulunduğu Harrison’ın ilk sergisi “saldırganlık” gerekçesiyle kapatıldı. 

margaret-harrison
Margaret Harrison | Fotoğraf: (pinterest.com)

Toplumun her katmanına tezahür etmiş cinsiyet temelli yaşayış ve algıları ağır ve şok edici bir şekilde tersine çeviren sanatçı, yalnızca toplumsal cinsiyet rollerini değil aynı zamanda aile içi şiddet, kadının görünmeyen ev içi emeği, gelir eşitsizliği, sınıf mücadelesi gibi sosyolojik krizleri de ortaya seriyor.

Harrison’ın aile içi şiddete karşı halkı bilinçlendirmek için tasarladığı Beautiful Ugly Violence adlı çalışması; bıçak, su ısıtıcısı, tabanca, çekiç, makas, tencere ve tava gibi çeşitli nesneleri temsil eden, bir seriden oluşuyor. Şiddet gibi ağır bir temayı, tezat bir şekilde, sade ve zararsız çizimleriyle resmetmesi sanatında uyguladığı bir strateji olarak görülebilir. 

Dünyaya egemen olan eril politikalar, kadına yönelik şiddeti ve onların haklarını görmezden gelmeye devam ediyor. Kapitalist toplum düzeninin bize fark ettirmeden entegre ettiği normatif kalıplara, baskı ve dayatmalara rağmen Margaret Harrison ve daha nice kadının hayatın her alanında varoluşları üzerine verdikleri mücadele sürmeye devam edecek.

youtube play youtube play

Kapak Fotoğrafı: Margaret Harrison

İlginizi Çekebilir: Chic Magger’dan Modada Feminizm