Her gün önünden geçtiğimiz onlarca kapı, her birinin ardından bir o kadar hikaye gizli değil mi? Hele de ülkemizin tarihi zenginliklerinde yerini bulmuş olan eski evlerin rengarenk kapıları.. İzmir’de Foça’da, Çeşme’de, Urla’da; Balıkesir’de Cunda’da, Küçükköy’de; Çanakkale’de Assos’ta, Bozcaada’da… Gözümüzü gönlümüzü açmaları bir yana önlerinde fotoğraf çekme arzusu güdüyoruz her defasında. Renkli kapıları görünce adeta tatilimizin seyri değişiyor, heyecanlanıyoruz, hemen o kapıyı gördüğümüz o ânları ölümsüzleştirmek istiyoruz. Neden?

whatsapp-image-2023-07-31-at-02-01-04
Neden Renkli Kapılar? | Fotoğraf: Ecem Çelen

Kapı, metaforik anlamlarla yüklü bir sembol aslında... Kapı bir umudu, geçişi, yeni bir hayata girişi sembolize ediyor. Yani “kapı” mana olarak sıradanlıktan oldukça uzak.. Açık olması özgürleşmeyi, kapalı olması sınırları ifade ediyor. Pek çok deyime ve atasözüne de ev sahipliği yapan kelime pandoranın kutusunun gizemi kadar gizemi kendi içinde barındırıyor.

Janus | Fotoğraf: nkfu

Peki Janus’u daha önce duymuş muydunuz? Janus, Antik Roma mitolojisinde kapıların ve kapıların tanrısı olarak biliniyordu. Eski Roma için kapı mitolojisi oldukça önemliydi. Olmuş olanla, olacak olan arasındaki kapıların veya geçitlerin anahtarını elinde tutan Janus, bir zaman diliminden yeni bir şeye geçişin eşik alanını koruyordu. Az sonra daha güzel bir bilgi paylaşacağım hazır mısınız? Evet, dediğinizi hissediyorum ve merakta bırakmadan devam ediyorum. Roma mitolojisine göre Janus, dünyanın başlangıcında bile vardı. Kapıların tanrısı olarak bilinen Janus, cennetin kapılarını koruyordu. Ayrıca cennete ve diğer tanrılara olan erişimi de elinde tutuyordu. Başlangıçların ve geçişlerin tanrısı olan Janus ayrıca yeni yılın ilk ayı olan Ocak (January) Ayı’na da ithaf edilir.

Kapı sembolizmi Hıristiyanlıkta’da devam eder. İncillerde İsa şöyle der: “Ben kapıyım. Herhangi bir adam benim aracılığımla girerse, kurtulacaktır” (Yuhanna 10:9). Hristiyanlıktaki çoğu referansa göre kapı, cennete, Tanrı’ya veya sonsuz kurtuluşa giden bir yol olarak sembolize edilir. 

3df7a587-b72b-4299-a657-a75ccc93be50
Küçükköy, Yeniçarahori Köyü – Ayvalık | Fotoğraf: Ecem Çelen

Pek çok gelenekte de kapı miti ile karşılaşırız. Yeni evli bir kızı kapı eşiğinden geçirme geleneği bunlardan sadece bir tanesidir. Yine Birleşik Krallık’ta, Parlamento oturumunun açılışını kutlayan geleneksel tören sırasında Black Rod (kara çubuk), Avam Kamarasını hükümdarın Lordlar Kamarası’ndaki konuşmasına katılmaya çağırır. Ritüelin bir parçası olarak Kara Çubuk, Avam Kamarası’nın kapılarına yaklaşırken kapının yüzlerine çarpılır. Astrolojide de her daim bu kapıları koruyan bir hayvan vardır. Aslanlar, köpekler, boğalar hatta bu kategorinin dışında masal dünyasının gizemli varlıkları ejderhalar ve hatta çoğu zaman kapıyı koruyan tanrıçalar..

Feng shui’de de ön kapınız evinizin en önemli alanlarından biridir. Kapınız sizin dünyaya gösterdiğiniz yüzünüzü temsil eder. Bir ön kapı için Feng shui renklerinin pratik, estetik ve potansiyel olarak enerjik etkileri vardır. Ön kapınız, siz ve evinize giren misafirlerinizin modunu da ayarlar. Kapınız iç dünyanızdan, mahreminizden dış dünyaya doğru yelken açarken gördüğünüz son şey olması bakımından da manevi olarak özeldir. Kapınız aynı zamanda enerjinin ve fırsatların hayatınıza nasıl girdiğini de temsil eder. Tıpkı misafirlerinizin ön kapınızdan girdiklerinde hoş karşılanmalarını istediğiniz gibi, hayatınıza girecek fırsatların da ilgisini çekmesini istersiniz. Ön kapınız, insanların ve enerjinin evinize girmesi için ana portaldır. Feng shui’de buna qi’nin ağzı veya evrensel yaşam gücü enerjisi denir.

90dc63dd-3754-460c-9521-e16893bfe32a
Cunda, Ayvalık | Fotoğraf: Ecem Çelen

Kırmızı, feng shui’deki en uğurlu renk olmasının yanı sıra, negatif enerjinin korunması ve dönüştürülmesi için güçlü bir renktir. Kırmızı ayrıca sıcaklığı, tutkuyu ve ilhamı temsil eden ateş elementiyle de bağlantılıdır. Enerji ve fırsatların sizi bulabilmesi için ön kapınızın sokaktan net bir şekilde görünmesini istiyorsanız, feng shui’ye göre bir kat kırmızı boya bunu yapmanın etkili bir yolu olabilir. Ayrıca İskoçya’daki nesiller boyunca insanlar, ipotekleri nihayet ödendiğinde evlerinin ön kapılarını kırmızıya boyardı. Böylelikle kapı bir gurur sembolü haline geldi.

Siyah, pozitif enerjiyi emer, çeker ve getirir, bu da onu bir ön kapı rengi için harika bir seçim yapar. Bilgeliği ve derinliği temsil eden su elementiyle bağlantılıdır. Siyah, arkadaşlıklar ve ilişkiler kurmak için destekleyici bir renk olabilir.

8b5de3b0-324a-4ca4-a302-f33f603c06c1
Ayvalık | Fotoğraf: Ecem Çelen

Sarı, bir ön kapı için parlak, enerjik bir renktir. Feng shui’de sarı, toprak elementiyle bağlantılıdır. Toprak dengeyi ve topraklamayı temsil eder. Yeşil, yeni başlangıçlar ve büyüme ile ilgili olan feng shui’deki ahşap elemente bağlıdır. Büyümenize ve genişlemenize yardımcı olacak yeni fırsatları davet etmeyi düşünüyorsanız, feng shui’ye göre kapınızı yeşile boyamak isteyebilirsiniz. Feng shui’deki metal elemente bağlı beyaz, temizliği ve saflığı temsil eder. Metal element hassasiyet, iletişim ve neşe ile ilgilidir. 

db4e1f6a-a1cc-47a1-9fa4-d606a01f2e52
Foça, İzmir | Fotoğraf: Ecem Çelen

Son olarak; mMavi de yeşil gibi büyümeyi ve yeni başlangıçları destekleyen ağaç elementini temsil eder. Daha derin mavi tonları da feng shui bagua haritasının “gen” alanına bağlıdır. Gen, bilgiyi ve kendini geliştirmeyi temsil eder. Mavinin gökyüzü ile olan ilişkisi nedeniyle, mavi mitolojide genellikle ölümsüzlüğü temsil etmiştir. Hindistan, Çin ve Japonya gibi birçok Doğu kültüründe mavi renk maneviyatla olan bağlantımızı da temsil eder. Hindu kültüründe tanrı Vishnu, kozmosun rengini yansıttığı için mavi tenli olarak resmedilir. Amish kültürlerinde mavi ön kapılar yaygındır. Bu geleneğin kesin kökenleri bilinmemekle birlikte, Amish mavisi ön kapıların kutsallığa ve saflığa olan bağlılıklarını temsil ettiğine inanılıyor. Fas ve Tunus gibi ülkelerde de mavi kapılar oldukça yaygın. Mavi renkteki kapıların akrepler veya diğer zararlı haşerelere kırmızı görünerek ateşi çağrıştıracağını ve böylelikle onları uzak tutacağına dair bir inanıştan kaynaklı.

Bir koruma içgüdüsünün somut bir hali aslında kapı.. Mahremiyeti içeride tutan bir koruyucu. Hemen önünde durup fotoğraf çekinmek istediğimiz kapılara olan sempatimiz hem mitolojik yönü hem de onları daha da cezbedici hale getiren renkleri sayesinde. Bir nevi bu kapıların renkleri bize enerji veriyor, aurasının içine bizi de çekiyor.  Demek ki renkli kapıların önünde fotoğraf çektirme isteğimiz boşu boşuna değil öyle değil mi? 😇 Siz ne düşünüyorsunuz?

Kapak Fotoğrafı: unsplash.com/@evelynparis

İlginizi çekebilir: Nesliay Balcı’dan Spiritüel Yolculuk: Semboller ve Anlamları Üzerine